Abstract

Hastaneler afet durumlarında farklı hizmetlerin yerine getirildiği afet yönetiminde etkin rol oynayan kritik kuruluşlardır. Hastanelerde lojistik planlaması ve koordinasyon aşamasındaki sorunlar afet sırasında hizmetlerde kesintiye yol açmaktadır. Bu kuruluşların hizmet kapasitesinin arttırılması için lojistik süreçlerinin etkili bir şekilde yönetilmesi önemlidir. Bu çalışmanın amacı, literatür taraması ile afet durumlarında hastanelerdeki lojistik planlaması ve koordinasyon süreçlerinde yaşanan sorunları tespit etmektir ve çözüm önerileri sunmaktır. Sonuç olarak, afetler sırasında lojistik problemlerinin başlıca nedenleri yetersiz hazırlık, personelin eğitimsiz olması, koordinasyon ve işbirliği eksikliği, hasta sevklerinin yönetilememesi, bilgi yönetimindeki hatalar ve ulaşım problemleridir. Afetler sırasında lojistik problemlerini önlemek veya azaltmak için afet öncesi dönemde hastane yönetimi ve hastanenin paydaşları ortaklaşa çalışmalar ile ihtiyaç analizi yapmalıdır. Özellikle, hastanenin bulunduğu ildeki ve çevre illerdeki afet riskleri hesap edilerek uygun planlama ve yeterli hazırlık yapılmalıdır.

References

[1] AFAD. T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı - Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. t.y. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu. Erişim tarihi: 21 Mart 2025

[2] Seçer İ, Şahin S, Aydın O. Sağlık Çalışanlarında Afet Bilinci. 4. Uluslararası 14. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 14-17 Ekim 2021, İstanbul, Türkiye.

[3] Said NB, Chiang VC. The knowledge, skill competencies, and psychological preparedness of nurses for disasters: a systematic review. Int Emerg Nurs 2020;48.

[4] Naor M, Bernardes ES. Self-sufficient healthcare logistics systems and responsiveness: ten cases of foreign field hospitals deployed to disaster relief supply chains. Journal of Operations and Supply Chain Management 2016;9:1–22.

[5] Sungur C. Afet Yönetiminde Hastane Yöneticilerinin Karşılaştıkları Başlıca Zorluklar ve Çözüm Yolları. Türk Kamu Yönetimi Dergisi 2024;2:105–13.

[6] Canatan H. Afetlerde sürdürülebilir sağlık hizmetleri için güvenli hastane kavramının önemi üzerine bir araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2020;7:55-60.

[7] Küçük B. Managerial planning in disaster logistics: model proposal for logistics administrative structuring in pandemics. Journal of Disaster and Risk 2023;6:148–64

[8] Heydari M, Fan Y, Saeidi M, Lai KK, Li X, Chen Y, et al. Emergency and disaster logistics processes for managing ors capacity in hospitals: evidence from United States. International Journal of Business and Management (IJBM) 2022;1:63–86.

[9] Bilici G. Pekküçükşen Ş. Afet lojistiği ve afet yönetiminde karşılaşılan lojistik sorunlar. Uluslararası Akademik Birikim Dergisi 2023;6:920-32.

[10] Farazmehr S, Wu Y. Locating and deploying essential goods and equipment in disasters using AI-enabled approaches: A systematic literature review. Progress in Disaster Science, 2023;19:100-292.

[11] Ayenew T, Tassew SF, Workneh BS. Level of emergency and disaster preparedness of public hospitals in Northwest Ethiopia: A cross-sectional study. African Journal of Emergency Medicine 2022;12:246–51.

[12] Önsüz MF, Atalay BI. Afet lojistiği. Osmangazi Tıp Dergisi 2015;37:1-6.

[13] Yurttaş A, Deste M, Yıldırım T. Analysıs of the studies made in the fıeld of disaster logistics by bibliometric method. Journal of Academic Approaches 2024;15:642-65.

[14] Mojtahedi M, Sunindijo RY, Lestari F, Suparni S, Wijaya O. Developing hospital emergency and disaster management ındex using TOPSIS method. Sustainability 2021;13:5213.

[15] Rahmiyati AL, Permatasari E, Suhat S, Abdilah AD. Application of logistics management in disaster management at Cianjur Regional General Hospital in. Jurnal Health Sains 2023;5:307–17.

[16] Yilmaz S, Karakayali O, Cetin M, Eroglu SE, Dikme O, Özhasenekler A, et al. Emergency medicine association of Turkey Disaster Committee summary of field observations of February 6th Kahramanmaras Earthquakes. Prehosp Disaster Med 2023;38:415-18.

[17] Şen G, Esmer S. Afet lojistiği: bir literatür taraması. The International New Issues in Social Sciences 2017;5:231-50.

[18] Mete HO, Zabinsky ZB. Stochastic optimization of medical supply location and distribution in disaster management. Int J Prod Econ 2010;126:76–84.

[19] Yi W. and Özdamar L. A dynamic logistics coordination model for evacuation and support in disaster response activities. Eur J Oper Res 2007;179:1177–93.

[20] Kaji AH, Lewis RJ, Hospital disaster preparedness in Los Angeles County. Academic Emergency Medicine 2006;13:1198–1203.

[21] Koka PM, Sawe HR, Mbaya KR, Kilindimo SS, Mfinanga, JA, Mwafongo VG, et al. Disaster preparedness and response capacity of regional hospitals in Tanzania: a descriptive cross-sectional study. BMC Health Services Research, 2018;18:1-7.

[22] Senir G. COVID-19 salgınında insani yardım lojistiğinin ve tedarik zinciri yönetiminin önemi. Fiscaoeconomia 2021;5:296-308.

[23] Christian MS, Safe Hospitals E-Tool: A comparative analysis of the disaster readiness of private tertiary hospitals using a computer-based assessment tool. UP College of Architecture Philippines 2010.

[24] Geniosa BP, Aini Q. Hospital preparedness level and policy ımplementation analysis of hospital disaster plan in RSUD Kota Yogyakarta. Journal of Indonesian Health Policy and Administration 2020;5:102–106.

[25] Woyessa AH, Teshome M, Mulatu B, Abadiga M, Hiko N, and Kebede B. Disaster preparedness in selected hospitals of Western Ethiopia and risk perceptions of their authorities. Open Access Emergency Medicine 2020;12: 219–25.

[26] Adiguzel S. Logistics management in disaster. Journal of Management, Marketing and Logistics-JMML 2019:6:212–24.

[27] Saptaputra SK, Indriani SI, Tosepu R. emergency and disaster management preparedness at rs x kendari based on hospital safety ındex. 1st International Conference Medical and Health Science Halu Oleo 2024;164-74

[28] Nakhaei M, Khankeh H, Masoumi G, Hosseini M, ParsaYekta, Z. Health management in past disasters in Iran: A qualitative study. Health in Emergencies and Disasters 2014;1:107–115.

[29] Van Rossum J, Krukkert R. Disaster management in Indonesia: logistical coordination and cooperation to create effective relief operations. Jurnal Teknik Industri 2010;12:25–32.

[30] Yang KK, Lam SSW, Low JMW, Ong MEH. Managing emergency department crowding through improved triaging and resource allocation. Oper Res Health Care 2016;10:13–22.

[31] Yazdani, M., Shahriari, S. ve Haghani, M. Real-time decision support model for logistics of emergency patient transfers from hospitals via an integrated optimisation and machine learning approach. Progress in Disaster Science 2025;25.

[32] Kapisiz A, Kaya C, Eryılmaz S, Azzam A, Sevimli A, Karabulut R, ve ark. Observations and experiences of pediatric surgeons working on the field in the first 7 days of the Kahramanmaraş Earthquake. Ann Surg Treat Res 2023;105:114-17.

[33] Canatan H. Afetlerde sürdürülebilir sağlık hizmetleri için güvenli hastane kavramının önemi üzerine bir araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2020;7:60.

[34] Moons K, Waeyenbergh G, Pintelon L. Measuring the logistics performance of internal hospital supply chains–a literature study. Omega (Westport), 2019;82:205-17.