Abstract

Bilindiği üzere bitkisel kaynak kullanımı son günlerde popüler hale gelmiştir. Özellikle tüketicilerin doğal ürünlere olan ilgisinden dolayı her sektörde üreticiler doğal kökenli ürün kullanımını ön plana almaktadırlar. Günümüzdeki bu durum da göz önüne alındığında yapılan bu çalışmada bir bitkisel kaynağın tekstil boyamacılığında kullanımı araştırılmıştır. Çalışma kapsamında yapılan boyama denemelerinde bitkisel kaynak olarak tomurcuk gül kullanılmıştır. Tekstil mamulü olarak ise %100 keten kumaş seçilmiştir. Denemelerde tomurcuk gül direkt olarak kullanılmıştır. Yani herhangi bir ön işlem görmemiştir. Mordan maddesi kullanımı olmadan boyama denemesi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca 5 farklı mordan maddesi kullanılarak da boyamalar yapılmıştır. Denemelerde kullanılan mordan maddesi konsantrasyonu ise %3 olarak ayarlanmıştır. Boyama işlemlerinde kullanılan mordan maddeleri ise; Çinko klorür (ZnCl2), potasyum dikromat (K2Cr2O7), demir II sülfat (FeSO4.7H2O), kalay II klorür (SnCl2.2H2O), bakır II sülfat (CuSO4.5H2O) dır. Boyama işlemlerinde flotte oranı 1:40 ayarlanmış ve birlikte mordanlama yöntemine göre denemeler gerçekleştirilmiştir. Boyama işleminden sonra kumaş numuneleri yıkama işlemine tabii tutulmuştur. Son olarak, kurutma adımıyla birlikte boyanmış olan kumaş numunelerinin CIELAB (L*, a*, b*, C* ve h°) ve K/S değerleri spektrofotometre yardımıyla ölçülmüş ve bunlara ek olarak ışık ve yıkama haslığı testleri de gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak ise tomurcuk gülün keten kumaşları renklendirebileceği ve yeterli haslık değerlerini gösterebileceği tespit edilmiştir.

References

[1] Akpınarlı HF, Üner İ. Geleneksel Tekstillerin Özellikleri ve Çeşitleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2019; 34: 133-145.

[2] Yılmaz F. Doğal Boyamacılık Kapsamında Altın Otu (Helichrysum Arenarium) İle Yünlü Kumaşların Boyanması. Sanat Dergisi 2020; 35: 102-108.

[3] Eyüpoğlu Ş. Yabani Ekin Çiçeğinden Elde Edilen Doğal Boya İle Keten Kumaşın Farklı Yöntemlere Göre Boyanma Özelliklerinin İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi 2020; 8: 317-325.

[4] Başaran FN, Aydın Ş. Nar (Punica Granatum L.) Bitkisinin Doğal Mordanlarla Boyama ve Haslık Değerleri. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi 2019; 5: 397-406.

[5] Kadıoğlu İ, Şin B, Kınalı B. Tokat İlinde Görülen Bazı Bitkilerin Boya Bitkisi Olarak Kullanım Olanakları. Turkish Journal of Weed Science 2019; 22(1): 7-15.

[6] Özcan K, Dönmez İE. Isparta Güneykent Bölgesinde Yetişen Gül Odununun (Rosa Damascena Mill.) Kimyasal Bileşimi ve Lif Özellikleri. Türkiye Ormancılık Dergisi 2018; 19(4): 442-446.

[7] Gökdoğan O, Demir F. Isparta Yöresindeki Gül Yetiştiriciliği Yapılan İşletmelerin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2011; 8(2): 1-6.

[8] Çancı MB, Kılıç M. Treatment of Rose Processing Wastewater by Sunlight/TiO2 Photocatalysis Process. Bilge International Journal of Science and Technology Research 2020; 4(1): 1-6.

[9] ISO 105-B02: (1994), Textiles-Tests for color fastness – Part B02: Color fastness to artifical light, International Organization for Standardization, Brussels, Belgium 

[10] ISO 105-C10: (2006), Textiles-Tests for color fastness-Part C10: Color fastness to washing with soap or soap and soda, Test Condition: Test A (1), International Organization for Standardization, Geneva, Switzerland.