Abstract

Çalışmada afet nedeniyle hasar gören yapıların müzelerde sergilemenin bir parçası olarak kullanımı incelenmiştir. Afetler oluşturduğu etkileriyle dünyada önemli gündem oluşturmaktadır. Afetlerin ardından afetin etkilerini toplumla doğrudan paylaşmaya yönelik birçok müze ve afet hatıra salonları kurulmaktadır. Afetten etkilenen yapılar, afet etkisi altında kalan yerleşimler için geçmiş afetin izleri ve anı değerini taşımaktadır. Hasarlı yapıların korunarak sergilenmesi, afet deneyimlerinin ziyaretçilere aktarılmasında da önemli bir görev üstlenmektedir. Deprem, heyelan, sel su baskınları, tsunami, volkanik patlama gibi farklı tehlikelerle ilişkili afetlere odaklanan müzelerin toplum afet bilinci geliştirmeye de katkısı bulunmaktadır. Afet etkisi altında kalmış Pompei, Lajia gibi antik dönem yerleşimleri de günümüzde müze olarak tarihsel döneme ait afet bilgisine ışık tutan önemi örneklerdir. Çalışmada afet harabeleri hasarlı yapıların müze kapsamında sergilendiği örnekler; afet bilgisi, sergi unsuru olarak kullanılan yapı özellikleri ve sergileme biçimleri açısından ele alınmıştır. Değerlendirmede literatürden elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Başta Japonya olmak üzere deprem kaynaklı afeti kapsayan çok sayıda afet müzesi bulunmaktadır. Afet harabelerinin sergilenmesi sürecinde sürdürülebilirliğin sağlanması önemlidir. Afet nedeniyle hasar gören yapıların somut bir kanıt olarak ziyarete açılmasının toplum afet bilinci geliştirmeye katkı sağladığı söylemek mümkündür.

References

[1] Ye Maolin (2005-04-28) Archaeological discoveries at the Lajia site, Minhe County, Qinghai Province, the Institute of Archaeology, Chinese Academy of Social Sciences (IA CASS). Erişim tarihi 1 Ağustos 2022. http://www.kaogu.cn/en/backup_new/new/2013/1026/42230.html

[2] “Museum built on 'Pompeii of China' to open in April”, Erişim tarihi 28 Haziran 2022, https://news.cgtn.com/news/3351444e7a6b7a6333566d54/share_p.html

[3] Carmo Archeological Museum and Ruins. Erişim tarihi 01 ağustos 2022. https://www.museuarqueologicodocarmo.pt/mac.html.

[4] Ma, Y. W., & Kang, X. X. (2013). Protection of the Sichuan Earthquake Ruins Landscape Resources. In Applied Mechanics and Materials (Vols. 477–478, pp. 1119–1123). Trans Tech Publications, Ltd. https://doi.org/10.4028/www.scientific.net/amm.477-478.1119

[5] Yücel G., (2021) The Role of Disaster Museums for Disaster Awareness. Ed. Murat Özyavuz. "Theories, Techniques, Strategies" For Planners&Designers. Peter Lang Publication, p.257-276.

[6] Rucinska, D. (2016). Natural Disaster Tourism as a Type of Dark Tourism. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering Vol:10, No:5, p.1385-1389. doi.org/10.5281/zenodo.1124107

[7] Littlejohn, A. (2021a), Museums of themselves: disaster, heritage, and disaster heritage in Tohoku, Japan Forum, 33:4, 476-496, DOI: 10.1080/09555803.2020.1758751

[8] Littlejohn, A. (2021b), Ruins for the future. American Ethnologist, 48: 7-21. https://doi.org/10.1111/amet.13006

[9] Takae Tanaka , Earthquake Ruins and Tourism after the Great Sichuan Earthquake in China, Cultural Anthropology, 2020, Vol.85 (2), p.308-324, https://doi.org/10.14890/jjcanth.85.2_308,

[10] Maly, E. and Yamazaki, M., 2021. “Disaster Museums in Japan: Telling the Stories of Disasters Before and After 3.11,” J. Disaster Res., Vol.16, No.2, pp. 146-156, 2021 https://doi.org/10.20965/jdr.2021.p0146

[11] Shin’ichi Sugimoto and Chiharu Hayashi, Preservation of Disaster Monuments for Tourism and Education in Mount Unzen. Journal of Geodesy and Geomatics Engineering 2 (2016) 18-23 doi: 10.17265/2332-8223/2016.02.003

[12] P. Migoń ve E. Pijet-Migoń, «Natural Disasters, Geotourism, and Geo-interpretation,» Geoheritage, no. 11, pp. 629–640. https://doi.org/10.1007/s12371-018-0316-x, 2019

[13] Earthquake Ruins Namie Municipal Ukode Elemantary School. Erişim tarihi 05.08.2022. https://www.tohokukanko.jp/manabi/attractions/detail_1010231.html

[14] The Kesennuma City Great East Japan Earthquake Remains and Traditions Museum. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.kesennuma-memorial.jp/

[15] Earthquake Ruins Sendai Municipal Arahama Elementary School. Erişim tarihi 01.08.2022. https://arahama.sendai311-memorial.jp/

[16] Remains of earthquake disaster Sendai city Arahama district housing foundation. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.tohokukanko.jp/manabi/attractions/detail_1004810.html

[17] Earthquake Ruins Kadowaki Elementary School. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.city.ishinomaki.lg.jp/ruins/kadowaki/010/20220311123955.html

[18] Earthquake Ruins Okawa Elementary School. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.city.ishinomaki.lg.jp/ruins/okawa/010/20210525140840.html

[19] About public opening of earthquake disaster ruins Nakahama Elementary School. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.town.yamamoto.miyagi.jp/soshiki/20/8051.html

[20] Taro Kanko Hotel. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.city.miyako.iwate.jp/kanko/miyako_tarokankouhotel.html

[21] Great East Japan Earthquake Remains Old Onagawa Police Box. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.tohokukanko.jp/manabi/attractions/detail_1006325.html

[22] Takata Matsubara Tsunami Reconstruction Memorial Park . Erişim tarihi 01.08.2022. https://takanavi.org/fukko/

[23] Onokoba Elemantary School. Erişim tarihi 05.08.2022. http://www.tour-nagasaki.com/2011/07/onokoba-elementary-school-nagasaki_25.html

[24] Unzen Disaster Museum. Erişim tarihi 05.08.2022. https://www.japan-guide.com/e/e4455.html

[25] About the Corridor of Memories. Erişim tarihi 01.08.2022. https://kumamotojishin-museum.com/about/

[26] Memorial Park of Houses Destroyed by Debris Flow. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.discover-nagasaki.com/en/sightseeing/583

[27] Ishinomaki City Earthquake Remains Okawa Elementary School/Okawa Earthquake Memorial Museum. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.tohokukanko.jp/manabi/attractions/detail_1009463.html

[28] Remains of earthquake disaster Sendai city Arahama district housing foundation. Erişim tarihi 01.08.2022. https://www.tohokukanko.jp/manabi/attractions/detail_1004810.html

[29] Kesennuma City Memorial Museum . Erişim tarihi 05.08.2022. https://www.japan-guide.com/e/e5036_school.html