Abstract

Türkiyenin doğu sınırında yer alan ve sürekli olarak sert hava koşulları etkisinde bulunan yığma yapılar 2020 yılında birden fazla depreme de maruz kalmışlardır. Aynı gün bölgeyi sarsan 5.9 büyüklüğündeki iki depreme ilave olarak 4 ay sonra bölgede bir deprem daha meydana gelmiştir. Depremlerin yanı sıra yılda 124 donma-çözülme döngüsü meydana gelmekte ve bölgede yaklaşık 103 gün kar ve yağmur görülmektedir. Hem sürekli hem de periyodik olarak uygulanan çevresel etkiler ve kısa sürede önemli olan depremler, yığma yapıların yapısal performansını önemli ölçüde etkilemektedir. Depremlerden sonra yapılan arazi araştırmalarında, binaların hiçbirinin mevcut yönetmeliklere uymadığı, temellerin ve duvarların çevresel etkiler nedeniyle hasar gördüğü ve bu hasarların sismik yükleme nedeniyle ya arttığı ya da yıkıma yol açtığı görülmüştür. Hasar gören binaların yanı sıra bazı binaların köşelerinden lokal olarak güçlendirildiği gözlemlenmiştir. Duvarların yanal kapasitesini artırmak için çatlak köşelere L şeklinde betonarme kolonlar eklenmiştir. Bu tarz bir güçlendirmenin uygulandığı binaların bahsi edilen depremlerde hasar görmemesi sebebi ile yöntemin düşük şiddetli depremler için uygun olabileceği görülmüştür. 

References

1. AFAD (Prime Ministry Disaster and Emergency Management Authority) (2020a) 23 Şubat 2020 Hoy (Iran) Mw 5.9 Depremlerine İlişkin Ön Değerlendirme Raporu. T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Deprem Dairesi Başkanlığı, Ankara, Turkey.
2. AFAD (Prime Ministry Disaster and Emergency Management Authority) (2020b) 25 Haziran 2020 Saray (Van) Mw 5.4 Depremine İlişkin Ön Değerlendirme Raporu. T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Deprem Dairesi Başkanlığı, Ankara, Turkey.
3. Akansel V, Ameri G, Askan A, Caner A, Erdil B, Kale Ö, Okuyucu D (2014) The 23 October 2011 Mw 7.0 Van (Eastern Turkey) earthquake: Interpretations of recorded strong ground motions and post-earthquake conditions of nearby structures. Earthquake Spectra, 30(2), 657-682 
4. Askan A, Gupta SP, Ugurhan B (2010) Başyurt-Karakoçan (Elazığ) Earthquake supplementary report. EERC Earthquake Engineering Research Center, Middle East Technical University, Ankara
5. Candela M, Borri A, Corradi M, Righetti L (2016) Effect of transversal steel connectors on the behaviour of rubble stone-masonry walls: two case studies in Italy. Brick and Block Masonry – Trends, Innovations and Challenges – Modena, da Porto & Valluzzi (Eds). Taylor & Francis Group, London, ISBN 978-1-138-02999-6. 
6. Erdik M, Demircioğlu M, Beyen K, Şeşetyan K, Aydınoğlu N, Gul M, Siyahi B, Önem G, Tüzün C, Salkın A, Kaya Y (2003) May 01, 2003 Bingol (Turkey) earthquake. Reconnaissance Report in Turkish, EERI. 
7. Fonti R, Borri A, Barthel R, Candela M, Formisano A (2017) Rubble masonry response under cyclic actions: experimental tests and theoretical models. International Journal of Masonry Research and Innovation, 2(1), 30-60.
8. Gülkan P, Özcebe G, Sucuoğlu H, Bakır S, Çetin Ö, Tankut T, Akyüz U, Yılmaz T, Peköz A, Bayılı S, Aydoğan V, Baran M, Yazgan U (2002) Şubat 2002 Sultandağı ve Çay Depremleri mühendislik raporu. TMH-Türkiye Mühendislik Haberleri, 416(2001/6), 7-21. 
9. Karaşin AH, Karaesmen E (2005) Bingöl depreminde meydana gelen yapısal hasarların irdelenmesi. Deprem Sempozyumu, 386-396, Kocaeli, Türkiye. 
10. KOERI (Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute) (2020). Boğaziçi University, Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute, Regional Earthquake-Tsunami Monitoring Center. (http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/earthquake-catalog/) (Feb. 20, 2020) 
11. Livaoğlu R, Timurağaoğlu MÖ, Serhatoğlu C, Mahmud SD (2018) Damage during the 6–24 February 2017 Ayvacık (Çanakkale) earthquake swarm. Natural Hazards and Earth System Sciences, 18(3), 921. 
12. Sağlam Selçuk A, Erturaç K, Özvan A, Selçuk L, Tapan M, Akkaya İ (2020a) 23 Şubat 2020 Başkale (Van) - İran Depremleri Özet Raporu. Van Yuzuncu Yil University, Afet Yönetimi ve Deprem Uygulama ve Araştirma Merkezi (VADUM) 
13. Sağlam Selçuk A, Üner S (2020b) 25 Haziran 2020 Saray (Van) Depremi Özet Raporu. Van Yuzuncu Yil University, Afet Yönetimi ve Deprem Uygulama ve Araştirma Merkezi (VADUM) 
14. Van Valiliği (2020) (http://www.van.gov.tr/), (Şubat. 20, 2020)
15. Zamankhani JS, Görün A (2011) 2006 İran-Silakhor Depreminde Kerpiç Yığma Duvarların Sismik Davranışı. Sigma, 3, 290-299.