Abstract

İklim değişikliği, tüm dünyayı tehdit etmeye başlayan çok ciddi bir sorundur. İklim değişikliğini belirlemek için kullanılan en önemli kavramlardan birisi kuraklıktır. Kuraklığın temelinde yağışlardaki geçici düşüşler vardır. Küresel iklim değişikliğinin sonucu dünyanın birçok bölgesinde artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, kuraklık olaylarının sıklığını ve ciddiyetini artırır. Kuraklığın belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınabilmesi için bölgenin ayrıntılı analizi gerekmektedir. Araştırmacılar, kuraklığı saptamak için farklı kuraklık indekslerini kullanmışlardır. Standart Yağış İndeksi (SPI), farklı zaman ölçeklerinde hesapların yapılabildiği ve literatürde en çok kullanılan kuraklık indekslerinden biridir. Bu çalışmada, Bursa ilinde Doğancı Barajının 1982-2013 dönemi için yağış ve debi verisi incelenmiştir. Standart Yağış İndeksi (SPI) yöntemi ile 1, 6, 12, 24 ve 48 aylık zaman periyotları için kuraklık analizi yapılmıştır. Standart Yağış İndeksi (SPI) analizi sonuçlarında, 12 aylık zaman periyodu için yapılan analiz dikkate alınmıştır. 12 aylık analize göre Doğancı Barajının olduğu bölgede kuraklık indekslerine göre bölgenin kuraklık/nemlilik durumu gözlenmiştir. SPI değerleri ile baraja gelen debi ilişkilendirilmiştir. Değerlendirmede kuraklığın etkisiyle baraja gelen debi arasındaki etkileşime bakılmıştır. Kuraklık önlenmesi, iklim değişikliği ve barajlar açısından öneriler sunulmuştur.

References

[1] https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik-analizi.aspx?d=yontemsinif
[2] Kadıoğlu M., Türkiye’de İklim Değişikliği Risk Yönetimi, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne İlişkin İkinci Ulusal Bildirimi Hazirlik Faaliyetlerinin Desteklenmesi Projesi, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), 2012
[3] Topçu E., Seçkin N., (2013), L-Momentler ve Standart Yağış İndeksi (SPİ) yardımıyla Seyhan Havzası kuraklık analizi, Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 29(1), 19-28.
[4] Gocic M., Trajkovic S., (2014), Spatiotemporal characteristics of drought in Serbia, Journal of Hydrology, 510, 110–123.
[5] Zarch M.A.A., Sivakumar B., Sharma A., (2015), Droughts in a warming climate: A global assessment of Standardized precipitation index (SPI) and Reconnaissance drought index (RDI), Journal of Hydrology, 526, 183–195.
[6] Guhathakurta P., Menon P., Inkane PM., Krishnan U., Sable S.T., (2017), Trends and variability of meteorological drought over the districts of India using standardized precipitation index, Journal of Earth System Science, 126:120.
[7] Labedzki L., (2017), Categorical Forecast of Precipitation Anomaly Using the Standardized Precipitation Index SPI, Water, 9(8), 1- 14.
[8] http://www.bursadakultur.org/bursanin_cografyasi2.htm
[9] https://www.buski.gov.tr/tr/icerik/doganci_baraji_565
[10] McKee T.B., Doesken N.J., Kleist J., (1993), The relationship of drought frequency and duration to time steps, Preprints, 8th Conference on Applied Climatology, January 17–22 Anaheim, California, ss.179–184.
[11] Guttman N.B., (1998), Comparing the Palmer Drought Index and the Standardized Precipitation Index, Journal of American Water Resources Association, 34(1), 113-121. 
[12] Guttman N.B., (1999), Accepting the Standardized Precipitation Index: A calculation algorithm, Journal of American Water Resources Association, 35(2), 311-322.
[13] Thom H.C.S., (1958), A note on the Gamma Distribution, Monthly Weather Review, 86(4), 117-122
[14] Mckee, T.B., Doesken, N.J., Kleist, J., 1995. Drought Monitoring with Multiple Time Scales. American Meteorological Society, Proceeding of The 9th Conference on Applied Climatology, January 15-20, pp.233-236, Boston.
[14] Özgürel, M., Pamuk, G., Topçuoğlu, K., 2003. Ege Bölgesi Koşullarında Farklı İki Kuraklık İndisinin Karşılaştırılması. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 40 (1): 95-102.
[15] http://www.p005.net/analiz/korelasyon-analizi